Dưới thời Gia Long có một ngôi chợ lớn mang tên Quy Giả thị, ý nghĩa của tên gọi này là chợ cho những người trở về. Đây là tên gọi đánh dấu sự kiện trở lại Phú Xuân của quan quân nhà Nguyễn khi đánh thắng nhà Tây Sơn. Vào mùa hè năm 1885, Kinh đô thất thủ, chợ Quy Giả bị giặc Pháp đốt sạch. Đến năm 1887, vua Đồng Khánh cho xây lại chợ lấy tên là chợ Đông Ba.

       
       Ngoài vị trí là một trung tâm thương mại lớn của Tỉnh, chợ Đông Ba còn là nơi có truyền thống đấu tranh cách mạng bất khuất, kiên cường trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Ngay từ khi mới thành lập tầng lớp tiểu thương chợ Đông Ba đã tích cực hưởng ứng các phong trào đấu tranh chống sưu thuế, chống bắt lính, ủng hộ hoạt động của các nhà yêu nước.

       
       Vào ngày 17 tháng 6 năm 1954, có trên 400 tiểu thương chợ Đông Ba đã tham gia đoàn biểu tình hơn hai vạn người dưới sự chỉ đạo của Thành uỷ Huế, ủng hộ quan điểm của Đoàn đại biểu nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà tại Hội nghị Giơ-ne-vơ. Cuộc mittin đã thắng lợi gây tiếng vang lớn trong cả nước.

       Từ năm 1954 đến 1975, lực lượng tiểu thương chợ Đông Ba đã tham gia, tổ chức 255 cuộc biểu tình, xuống đường, sát cánh cùng các tầng lớp nhân dân, trí thức, học sinh, sinh viên đấu tranh chống đế quốc Mỹ xâm lược và bè lũ tay sai. Trong cuộc đấu tranh đó, nhiều tiểu thương đã trưởng thành và trở thành những cán bộ kiên cường của cách mạng, nhiều chị là cơ sở bí mật, nuôi giấu cán bộ, nhiều chị đã anh dũng hy sinh trong các cuộc đấu tranh trực diện với kẻ thù. Mặc dù bị giam cầm, tra tấn tù đày nhưng chị em tiểu thương chợ Đông Ba vẫn một lòng theo cách mạng, theo Bác Hồ.

       
       Những đóng góp của chị em tiểu thương chợ Đông Ba đã tô điểm thêm truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc. Ghi nhận những thành tích công lao đó, năm 1975 Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam đã trao tặng chị em tiểu thương các chợ thành phố Huế nói chung, trong đó có sự đóng góp của chị em tiểu thương chợ Đông Ba phần thưởng cao quý Huân chương kháng chiến hạng nhất.

       
      Giờ đây chợ Đông Ba vẫn giữ vị trí là trung tâm thương mại của Tỉnh, đội ngũ cán bộ viên chức và tiểu thương chợ Đông Ba vẫn giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp đó. Đồng lòng đem hết trí tuệ và công sức của mình để xây dựng chợ Đông Ba không những là trung tâm thương mại của Huế mà còn là ngôi chợ du lịch văn minh và thân thiện, là điểm đến hấp dẫn của Việt Nam, xứng đáng với truyền thống quý báu của 122 năm qua.